piątek, 10 stycznia 2014

Gwardia cz. II - Barwa czli "mundury" Regimentu Pieszej Gwardii JKM

Najwcześniejszą wzmiankę pisaną o pieniądzach na barwę dla regimentu gwardii znalazłem w opisie pobytu króla Władysława IV w Toruniu. Pobyt był związany z pertraktacjami pokojowymi ze Szwedami. Miało to miejsce we wrześniu 1635r. 26 września zorganizowano uroczystości z okazji podpisania pokoju w Sztumskiej Wsi, a w październiku miasto przekazało monarsze 20 000 zł na zakup barwy dla regimentu gwardii. Natomiast o samej kolorystyce strojów gwardii odnajdujemy wzmiankę w „Opis wjazdu, koronacji i wesela Cecylii Renaty i Władysława IV”. Autor zauważa że we wrześniu 1637 roku „Za temi szło kilka chorągwi piechoty królewskiej i spisniej w niemieckiej barwie błękitnej, …”. Czyli oddział piechoty królewskiej nosił się z niemiecka – „cudzoziemska” i w barwie błękitnej, co nie dziwi bo to tradycyjna barwa dla piechoty w Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

„ośmiuset Niemców ubranych błękitno”

Podobnie było w latach następnych, według relacji jednej z dwórek królowej Marii Gonzagi w czasie wjazdu królowej do Gdańska w 1646r. strój gwardii pieszej był: „błękitny szamerowany kordonkami złotymi...” i dalej „ośmiuset Niemców [pieszej] Gwardii Królewskiej, ubranych [było] błękitno, przez połowę muszkieterów i pikinierów...”. Wspaniałą ilustracją do tego opisu jest obraz „Wjazd Ludwiki Marii do Gdańska” gdzie pokazani są żołnierze w strojach niebieskich ze złotymi pasamonami.

fragment obrazu Jana de Baan’a

Niebieską barwę niemiecką nosi oficer z halabardą z obrazu Jana de Baan’a z 1663r przedstawiającego „Przyjęcie posłów szwedzkich w obozie pod Sztumdorfem 1635r”. Oficer nosi długa kurtkę dutchcoat lub kasak i pludry w kolorze niebieskim ze złotymi (żółtymi) wykończeniami pasamonami. Broń noszona na pendencie przewieszonym przez ramię. Buty długie do jazdy konnej, z nich wystają cannons. W prawej ręce oficer trzyma halabardę, w lewej kapelusz, zapewne filcowy, w obecności króla, zdjęty z głowy. Ciekawą rzeczą jest to że może to być oficer rajtarów. Rajtarów królewskich zaopatrywano w barwę i „alabardy”, by mogli pełnić funkcję straży przybocznej.

Wykrój kurtki piechura Gwardii JKM z lat 1637-1648 - Rekonstrukcja

3 komentarze:

  1. Z tymże halabardnicy w błękicie szamerowanym koronkami złotymi to raczej nie należeli do gwardii pieszej, a byli 'halabartnikami' z gwardii nadwornej, utrzymywanymi z prywatnej kiesy królewskiej. Oprócz wspomnianego przez Ciebie opisu z Gdańska, mamy jeszcze jeden, tym razem z Warszawy:
    http://kadrinazi.blogspot.co.uk/2010/06/barwa-gwardii-jkm-cz-i.html

    OdpowiedzUsuń
  2. bardzo ciekawy temat, ciesze się, że tu wpadłem na chwilę

    OdpowiedzUsuń
  3. Super artykuł. Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń